Estatuan II. Errepublika aldarrikatzen lehena bihurtu zen 1931ko apirilaren 14an. Bi egun lehenago egin zituzten udal hauteskundeak monarkiko eta errepublikazaleen arteko plebiszitu bihurtu ziren, eta bigarrenek irabazi zuten estatuan. Errepublikak erreforma garrantzitsuak abiarazi zituen armada eta eliza katolikoa, hezkuntza, lan mundua, nekazaritza eta antolaketa politikoa eraldatzeko helburuarekin. Estatutu prozesuaren ondoren, 1936an lehen euskal gobernua eratu zen.